Plika Sendromu

Plika Sendromu Nedir?

Plika sendromu nedir diye tanım yapabilmek için öncelikle plika tanımını yapmak gereklidir. Plika, normalde de eklemlerde bulunabilen, sinovya denilen kapsül yapısının uzantısı şeklinde bir yapıdır. Plika yapısı dizin aşırı veya zorlu kullanımı sonucu ağrıya sebep olarak semptom verirse bu durum plika sendromu olarak adlandırılır. Diz ekleminde 4 adet plika bulunur. Dizdeki bu 4 adet plika; diz kapağının iç yanında, dış yanında, alt ve üst kısmında bulunmaktadır. Plika sendromu, çoğunlukla diz kapağının iç yanında bulunan plika yapısından kaynaklanır. Diz kapağının dış yanında, altında ve üstünde bulunan plika yapıları genellikle plika sendromu hastalığına yol açmaz.

Plika Sendromu Tanısı Nasıl Konulur?

Plika sendromu tanısı konurken hastanın şikayetleri detaylı şekilde dinlenir. Şikayetler arasında diz önünde ağrı, merdiven inip çıkarken ağrı, çömelip kalkma sırasında ağrı, dizde takılma hissi, diz içinde sürtünme hissi olabilir. Plika sendromu muayenesi sırasında diz kapağının hemen iç yanında ağrı olması ve şişlik olması tanıdan şüphelendirir. Hikaye ve muayene ile plika sendromu hastalığından şüphelenildikten sonra asıl tanı MR görüntüleme ile konur. 

Plika Sendromu Nerede Olur?

Plika yapısı sinovyal eklemlerin hepsinde olabilir. Plika sendromu ise genellikle dizde ağrı sebebi olan bir hastalıktır. Diğer eklemlerde bulunan plikalar çoğunlukla semptom yapmadığı için hastalığa sebep olmaz.

Plika Sendromu Neden Olur?

Plika sendromu, dizin uzun süre aşırı ve zorlu kullanımı veya kronik şekilde travmaya maruz kalması sonucunda plika yapısının kalınlaşması ve ödem yapması sonucunda olur. Kalınlaşıp şişen ve aynı zamanda sertleşen plika, dizin bükülüp açılması sırasında diz kıkırdaklarına sürtünerek semptomlara yol açar. Artık plika sendromu oluşmuştur. Plika sendromu oluşumunun, kişinin plika yapısı ile de alakalı olduğu düşünülmektedir. 

Plika Sendromu Olan Kişi Nelere Dikkat Etmelidir?

Plika sendromu olan kişilerin diz ağrılarını arttıran ve diğer semptomları arttıran hareketlerden uzak durması gerekmektedir. Bunlar genellikle merdiven çıkıp inme, çömelip kalkma tarzında dizin sürekli bükülüp açılmasını gerektiren hareketlerdir. Özellikle squad hareketini uygun olmayan şekilde yapmak hem plika sendromuna neden olabilir hem de oluşmuş olan plika sendromu semptomlarını arttırabilir. Bu nedenle plika sendromu olan kişinin merdiven inip çıkma, yokuş aşağı ve yukarı yürüme, çömelip kalkma ve squad yapma hareketlerini yapmaması önerilir.  

Plika Sendromu Tedavisi

Plika sendromu çoğunlukla egzersiz, istirahat, soğuk uygulama ve ilaç ile tedavi edilebilmektedir. Dizlik kullanımı da faydalı olabilir. Bazı hastalarda konservatif tedavi denilen, egzersiz, istirahat ve ilaç tedavisine cevap alınamayabilir. Plika sendromu eğer konservatif tedavi ile geçmezse o zaman kapalı diz ameliyatı ile tedavi edilir. Şikayetlere neden olan plika, kapalı diz ameliyatı (diz artroskopisi) ile alınarak tedavi edilmektedir. 

Plika Sendromu Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Plika sendromu tedavi edilmezse kalınlaşmış ve sertleşmiş olan plika kıkırdağa sürtüne sürtüne kıkırdağın yapısını yıllar içinde bozar. Kıkırdak yapısının bozulması bir süre sonra dizin kireçlenmesine neden olacaktır. Kıkırdak kendi kendisini düzgün şekilde onarabilen bir yapı değildir. Daha büyük sakatlıklara neden olmaması için plika sendromu tedavi edilmelidir.

Plika Sendromu Ameliyatı

Plika sendromu eğer konservatif tedavi (egzersiz, istirahat, soğuk uygulama ve ilaç tedavisi gibi tedaviler) ile geçmezse ameliyat edilir. Ameliyat kapalı ameliyattır. Ameliyata diz artroskopisi denmektedir. Diz artroskopisiyle plika eksizyonu genellikle kolay şekilde yapılır. Ameliyat süresi yaklaşık olarak 30 dakika kadardır.  Büyümüş, sertleşmiş ve şişmiş olan plika alınarak rahatlama sağlanır. Plikanın alınması diz içinde herhangi bir fonksiyon bozukluğuna yol açmaz. Kapalı plika temizlenmesi (artroskopik eksizyon) ameliyatı sonrası kişi ertesi gün üzerine basıp yürüyebilir. 

Plika Sendromu Nasıl Geçer?

Plika sendromu genellikle ameliyatsız şekilde, istirahat, egzersiz, soğuk uygulama ve ilaç tedavisi ile geçer. Ameliyatsız şekilde olan bu tedavilere konservatif tedavi denmektedir. Kişi mutlaka ağrıyı ve semptomları arttıran hareketlerden uzak durmalıdır. Bunlar merdiven inip çıkma, çömelip kalkma, squad gibi hareketlerdir. Kişi bunlara dikkat ederse plika sendromu yüksek olasılıkla geçecektir.

Plika Sendromu Tekrar Eder Mi?

Plika sendromu kapalı ameliyatla tedavi edilirse tekrar etme ihtimali oldukça düşüktür. Fakat konservatif yani ameliyatsız tedavi ile geçen hastalık bir süre sonra tekrar edebilir. Tekrar etme nedeni genellikle kişinin dizini zorlu kullanmaya devam etmesidir. Konservatif tedaviye rağmen plika sendromu hastalığı devam ederse kişiye kapalı diz ameliyatı (artroskopi) önerilir. 

Plika sendromu MR görüntüsü.

Kapalı diz ameliyatı sırasında görüntülenen plika.

Plika sendromu diz artroskopisi ile tedavi edilirken çekilmiş plika görüntüsü.