Kök Hücre Tedavisi Detaylı Anlatım

İçindekiler:

• Kök Hücre Nedir?
• Kök Hücre Nasıl Elde Edilir?
• Kök Hücre Tedavisi Nedir?
• Kök Hücre Tedavisi Nasıl Yapılır?
• Kök Hücre Tedavisi Kimlere Yapılır?
  • Kök Hücre Tedavisi Kullanım Alanları
• Kök Hücre Tedavisi Çeşitleri Nelerdir?
  • Kök Hücre Tedavisine Başlamadan Önce Bilinmesi Gerekenler
  • Kök Hücre Tedavisi Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
• Kök Hücre Tedavisi Fiyatları Nasıl Belirlenir?
• Kök Hücre Tedavisinin Başarısını Etkileyen Faktörler Nelerdir?
• Ortopedik Hastalıklarda Kök Hücre Tedavisi Kimlere Uygulanamaz?

Kök Hücre Nedir?

Kök hücre, vücutta tüm doku ve organlardaki hücrelere dönüşme kabiliyeti olan hücrelere denir. Kök hücreler embriyonik kök hücreler, yetişkin kök hücreler ve indüklenmiş pluripotent kök hücreler olarak ayrılabilirler. Embriyonik kök hücreler embriyoda bulunur ve embriyo ve yetişkindeki tüm hücre tiplerine dönüşme kabiliyeti olan totipotent hücrelerdir. Yetişkin kök hücreler hematopoetik kök hücreler, mezenkimal kök hücreler ve endotelyal kök hücreler olarak da bilinirler. İndüklenmiş pluripotent kök hücreler ise kişinin kendi derisi veya kanından alınan parçalardan bir dizi işlem neticesinde elde edilir. Mezenkimal kök hücreler kas iskelet sistemine farklılaşma özelliği gösterirler. Mezenkimal kök hücreler; kemik iliği, sinovyum, yağ doku, amniyotik kaynak, periferik kan ve allojenik yetişkin dokudan elde edilebilirler. Bu kök hücreler laboratuvar ortamında elde edilirler. Detaylı anlatımında ise kök hücreden zengin dokulardan alınan aspiratlar konsantre edilerek kök hücrece zengin son ürün elde edilir. Bu elde edilen konsantre aspiratlarda belli yerlerde kök hücre tedavisi için kullanılabilir. Kök hücre vücutta bulunan tüm hücrelere dönüşme potansiyeli olan ana hücrelerdir. Embriyonik kök hücre ve yetişkin kök hücre olarak ikiye ayrılır. Yetişkinlerdeki kök hücreler, erişkin dokuları yenileyebilme yetisine sahiptir ve vücudun onarımında görev alır.

Kök Hücre Nasıl Elde Edilir?

Kök hücre, yağ dokusundan ve kemik iliğinden elde edilir. Hücrelerin alınma işlemi, hastanın ağrı duymaması için hafif sedasyon ve lokal anestezi altında yapılır. Leğen kemiği veya göbekten alınan yağ dokusu içerisindeki kök hücreler steril koşullarda filtreleme ve ayrıştırma işlemine tabi tutulur. Yaklaşık 20-30 dakika süren kök hücre hazırlık işlemi sonrasında, elde edilen saf kök hücreler hastaya uygulanmaya hazır hale gelir.

Kök Hücre Tedavisi Nedir?

Kök hücre tedavisi, vücuttaki tüm hücrelere dönüşme kabiliyeti olan kök hücrelerin özel yöntemlerle elde edilerek hasar veya hastalık olan bölgeye uygulanması yöntemidir. Ortopedik olarak inceleyecek olursak, osteoartrit(kireçlenme) olan ekleme uygulanan kök hücre tedavisi eklemdeki hasarlı bölgelere giderek yeni sağlıklı kıkırdak oluşumunu destekler. Kök hücre tedavisi günümüzde sıklıkla iki şekilde yapılmaktadır. Bunlardan biri kök hücrece zengin dokulardan elde edilen aspiratların steril şartlarda konsantre edilerek hasarlı bölgeye uygulanmasıdır. Bir diğeri ise kök hücrelerin istenilen sayıda ve özellikte laboratuvar ortamında üretilerek kişiye uygulanmasıdır. Ortopedik pratikte ilk yöntem için genellikle göbek yağı ve kemik iliği kullanılmaktadır. İkinci yöntemde ise ya kişiden alınan dokular kullanılır veya allojenik olarak kordon kanından elde edilen kök hücreler kullanılır. Yaş, yaralanma ya da çeşitli hastalıklar kalça eklemlerinin yıpranmasına sebep olabilir. Eklemlerde farklı nedenlerle ortaya çıkabilen kıkırdak hasarı, özellikle diz ve kalça ekleminde zamanla aşınma, ağrı ve sonunda da kireçlenme olarak tanımlanan artroza sebep olur. Üstelik kıkırdak çok özel yapı oluğundan kıkırdak hücresi öldüğünde kendisini yenileyemez, kendi kendini iyileştiremez. Bu nedenle eklemlerdeki bu hasarı durdurmak ve ilerlemesinin önüne geçmek gerekir. Kök hücre tedavisi, erken dönemde kıkırdak hasarlanması başlamış, ağrılı ekleme sahip ancak cerrahi için erken olan veya ameliyat olmayı istemeyen hastalarda, kıkırdak hasarının ilerlemesini azaltmak amacıyla kullanılan bir yöntemdir. Bununla birlikte, diz eklemi içinde eklem yüzlerinin birbirine sürtünmesini önleyip destek görevi gören menisküs yırtılmasında da kök hücre tedavisinden yararlanılmaktadır. 

Kök Hücre Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kök hücre tedavisi için göbek yağı ve kemik iliği kullanılacaksa bu işlemler steril şartlarda yapılmalıdır. Genellikle ameliyathane ortamı tercih edilir. Göbek yağı alınacak alan batikon ile boyanır. Sonrasında yağ dokunun alınmasını kolaylaştırmak, kanamayı azaltmak ve işlem sonrası ağrıyı azaltmak için yaklaşık yarım santimlik kesiden kanüllerle girilerek göbek çevresi yağ dokuya özel hazırlanmış sıvı solüsyon enjekte edilir. Bir süre beklendikten sonra aynı yarım santimlik kesiden negatif basınçlı kanüllerle girilerek yağ doku toplanır. Toplanan yağ doku yıkama işlemine tabi tutulduktan sonra filtrelerden geçirilerek santrifüj edilir. Kök hücrece zengin yağ doku konsantrasyonu elde edilir. Kemik iliği için iliak kanat (leğen kemiği) kullanılır. Kemik içine girebilen bir iğne ile kemik içine girilerek kemik iliği aspire edilir. Santrifüj edilerek konsantre edilir. Kök hücrece zengin son ürünler hasarlı bölgeye uygulanarak işlem sonlandırılır. Tüm bu işlemler lokal anestezi ile yapılabilmektedir. Laboratuvar ortamında elde edilen kök hücreler bir enjektör içinde gelir. Poliklinik muayene odasında hasarlı bölge veya ekleme enjeksiyon yöntemi ile kolay şekilde uygulanır. Özetle, kemik iliği veya yağ dokusundan alınıp hazırlanan kök hücreler, bir enjeksiyonla, diz içinde hasarlı ve hücre iyileşmesi beklenen yere verilir. Diz kıkırdağı hasarlanması durumunda, kök hücrelerin diz içine yayılmadan sadece hasarlı bölgede etki etmesi için, kollajen veya hyaluronic asit bazlı taşıyıcılarla hedefe yönelik etki göstermesi sağlanır. Kök hücre kişinin kendi hücreleri olduğu için tedavi amacında dokunun kendini iyileştirip yenilemesi amaçlanır.

Kök Hücre Tedavisi Uygulama Videosu:

Kök Hücre Tedavisi Kimlere Yapılır?

Kök hücre tedavisi günümüzde birçok hastalıkta kullanılmaya başlanmıştır. Fakat bunların çoğunluğu için çalışmalar hala devam etmektedir. Ortopedik pratikte bizler genellikle eklem kireçlenmelerinde (gonartroz, koksartroz gibi), avasküler nekroz hastalığında, kaynamayan kırıklarda, bazı tendon hasarlarında (omuz lif yırtığı, aşil tendon yırtığı gibi), kıkırdak hasarlarında (OCD gibi) ve bazı menisküs yırtıklarında tedaviyi desteklemek amacı ile kullanmaktayız. Eklem kireçlenmelerinin özellikle başlangıç aşamasındaki kişilere uygulandığında daha çok fayda ettiğini görmekteyiz. Avasküler nekrozda özellikle kalçada gelişen avasküler nekrozda kıkırdakta çökme henüz gelişmedi ise foraj tedavisi ile eş zamanlı uygulanması tedaviyi destekler. 

Kök Hücre Tedavisi Kullanım Alanları

Kök hücre tedavisi ortopedik olarak, eklem kireçlenmelerinde (gonartroz, koksartroz gibi), avasküler nekroz hastalığında, kaynamayan kemik kırıklarında, bazı tendon hasarlarında (omuz lif yırtığı, aşil tendon yaralanması gibi), kıkırdak hasarlarında ve bazı menisküs yırtıklarında tedaviyi desteklemek amacı ile kullanılmaktadır. Bu hastalıkların her evresi kök hücre tedavisi için uygun olmayabilir. Özellikle eklem kireçlenmesi ve avasküler nekroz hastalıklarının erken evrelerinde uygulanan kök hücre tedavisinin kişiye faydası daha fazla olmaktadır. Geç ve son evredeki hastalıklarda kök hücre tedavisinin fayda oranı oldukça düşüktür. 

Kök Hücre Tedavisi Çeşitleri Nelerdir?

Kök hücre tedavisi çeşitleri klinik pratik olarak kabaca ikiye ayrılır. Bunlardan ilki laboratuvar ortamında sayısını ve özelliklerini belirleyerek elde edilen kök hücrelerin uygulanması şeklindedir. Bir diğeri ise kök hücrelerce zengin olduğu bilinen dokulardan elde edilen aspirat konsantrasyonlarının uygulanması şeklindedir. Kök hücrece zengin dokulardan elde edilen aspiratlar kişinin kendisinden alınır. Kök hücreden zengin olduğu bilinen ve sıklıkla kök hücre kaynağı olarak kullanılan bölgeler genellikle göbek yağı ve kemik iliğidir. Elde edilen bu aspiratlar steril şartlarda konsantre edilerek içeriğindeki kök hücre sayısı daha da arttırılır hasarlı bölgeye uygulanır. 

Kök Hücre Tedavisine Başlamadan Önce Bilinmesi Gerekenler

Kök hücre tedavisine başlamadan önce bilinmesi gereken en önemli hususlardan birisi bu tedavi yönteminin günümüzde henüz mucize bir tedavi yöntemi olmadığıdır. Yani ortopedik rahatsızlıklarda kök hücre tedavisi olduktan sonra rahatsızlığınızın kesin geçeceğinin %100 garantisi yoktur. Kök hücre tedavisi özellikle primer ortopedik hastalıkların erken aşamalarında daha çok fayda sağlamaktadır. Her rahatsızlık için uygun bir tedavi yöntemi olmayabilir. Kök hücre tedavisi olduktan sonra rahatsızlık sonsuza kadar geçecek ve bir daha tekrar etmeyecek diye bir durumda söz konusu değildir. Kök hücre tedavisi için dünya genelinde çalışmalar devam etmektedir ve daha keşfedilecek birçok tarafı olan nispeten yeni bir tedavi yöntemidir. Günümüzde cerrahi bir girişim gerektirmemesi, kolay uygulanabilir olması, işlem sonrası kişinin günlük rutinini etkilememesi ve ümit vadeden bir tedavi yöntemi olması sebebi ile sıklıkla uygulanmaktadır. 

Kök Hücre Tedavisi Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Ortopedik rahatsızlıklar nedeni ile yapılan kök hücre tedavisi sonrasında uygulama yapılan eklemde veya bölgede bir miktar şişlik ve ödem oluşabilir. Bu durum genellikle geçicidir. Soğuk uygulanması, bölgenin mümkünse kalp seviyesinin üzerinde tutulması ve bandaj tedavisi ödem ve şişliğin azalmasına yardımcı olacaktır. Ekleme yönelik verilen fizik tedavi hareketlerinin uygun şekilde düzenli yapılması tedaviyi destekleyicidir fakat kök hücrenin etkinliğini arttırmaz. Kök hücre tedavisi yapıldıktan hemen sonra etkisini göstermez. Bazen aylar süren takipler sonucunda kişi fayda görür. Fayda gören kişilerde birkaç yıl sonra tekrar edilebilir. 

Kök Hücre Tedavisi Fiyatları Nasıl Belirlenir?

Kök hücre tedavisi olarak eğer göbek yağı ve kemik iliğinden elde edilecek dokuların konsantrasyonları kullanılacaksa bunların elde edilmesi sırasında kullanılan malzemeler fiyatı etkileyecektir. Bu yöntem steril şartlarda yapılmak zorunda olduğu için ameliyathane ortamında yapılması en uygunudur. Bu nedenle ameliyathane masrafı olacaktır. Laboratuvar ortamında üretilen kök hücreler için birkaç günlük süre ve bu süre boyunca hücrelerin yaşayabileceği ortamın sağlanması gereklidir. Laboratuvarda üretilen kök hücreler diğer yönteme göre daha maliyetli olmaktadır. 

Kök Hücre Tedavisinin Başarısını Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Tedavinin başarısını arttıran ana etken doğru hasta seçimi ve kök hücrelerin uygun teknikle elde edilmesidir. Bununla birlikte hastaların kilo vermesi, düzenli egzersiz yapması gibi yasam tarzı değişiklikleri kök hücre tedavisinin uzun dönem etkisini artırmaktadır.

Ortopedik Hastalıklarda Kök Hücre Tedavisi Kimlere Uygulanamaz?

• Beden kitle indeksi 30’un üzerinde olan obez ve çok kilolu hastalara,
• Kireçlenme ileri düzeye ulaşmış ve kıkırda dokusu tamamen bitmiş olan kişilere,
• Bağışıklık sistemi farklı nedenlerle zayıflamış olanlara,
• Romatizmal hastalıkları olan kişilere.
• Hangi Ortopedik Hastalıklarda Kök Hücre Tedavisi Uygulanabilir?
• Diz, kalça, omuz, el ve ayak bileği eklem kireçlenmelerinde,
• Kalça, omuz, diz, ayak bileğindeki avasküler nekrozlarda,
• Menisküs yırtıklarında,
• Kaynamayan kırıklarda,
• Kas ve tendon yırtıklarında.

Kök hücreler laboratuvar ortamına yüksek teknoloji cihazlarda ayrıştırılır.

Hücre ayrıştırması sonrası sayımlar yapılır. Kaç milyon kök hücre hangi hastalık için lazımsa ayrıştırma sonrası tüplere yerleştirilir ve buzdolabında uygun koşullarda dondurularak saklanır.

Kök hücre uygulaması için Sağlık Bakanlığı izni gereklidir. Sağlık bakanlığına endikasyon rapor, epikriz ve MR sonucu ile başvuru yapılır. Onay geldikten sonra kaç adet kök hücre gerekliyse soğuk zincirle laboratuvardan enjeksiyon yapılacak odaya transfer gerçekleştirilir.

Kök hücre ayrıştırmada kullanılan santrifüj cihazlarından bir tanesi.

Site içeriğinde bulunan bilgiler destek sağlamak içindir. Hekimin hastasını tıbbi amaçla muayene etmesi, tanı ve teşhis koyması yerine geçmez.

Telif Hakkı © 2023 Ortopedi İstanbul. Tüm hakları saklıdır. | Powered by Mad Men Agency

Son Güncellenme Tarihi: 18-04-2024 13:10:45