İçindekiler:
Osteoporoz (Kemik Erimesi) Bağlı Kalça Kırığı Nedir?
Osteoporoz (kemik erimesi) ileri yaşta sıklıkla görülen bir durumdur. Özellikle kadınlarda daha fazla görülür. Menopoz sonrası sıklığı artmaktadır. Osteoporoz (kemik erimesi) kalça ve omurga kemiklerinde daha belirgin olarak karşımıza çıkar. Kemik erimesi ileri derece olan kişilerde kendiliğinden hiçbir travma olmadan, bel veya sırt omurlarında kırıklar oluşabilir. Osteoporoza (kemik erimesine) bağlı kalça kırıkları ise genellikle ev içi basit düşmeler sonucu oluşmaktadır. Düşmeden veya bir travma almadan osteoporoza bağlı kalça kırığı oluşma ihtimali oldukça düşüktür.
Osteoporoz (kemik erimesi) bağlı kalça kırığı röntgen görüntüsü.
Osteoporoz (Kemik Erimesi) Bağlı Kalça Kırığı Neden Olur?
Osteoporoz (kemik erimesi) kemik kalitesinin bozularak kemik kütlesinin azalması durumudur. Osteoporoz (kemik erimesi) artmış kırık riski ile hemen her zaman birliktelik gösterir. Kemik kütlesinin azalması ve kalitesinin bozulması ile birlikte kemiğin dayanıklılığı azalır. Kemik erimesi (osteoporoz) en belirgin olarak omurları ve kalça ekleminin yapısına katılan femur (uyluk) kemiğinin boyun kısmını etkiler. Normal bir kişide kalça kırığı yüksek enerjili travma ile oluşmaktadır. Fakat osteoporoz (kemik erimesi) olan kişilerde düşük enerjili travmalar ile de kalça kırığı oluşur. Ev içinde yürürken takılıp düşme, abdest alırken düşme, tuvalette banyoda kayıp düşme osteoporoza bağlı gördüğümüz sık kalça kırığı nedenleridir.
Uyluk kemik kemiği kırığı nedenleri gençlerde yüksek enerjili travmalar ve kazalar iken yaşlılarda evde düşme ve osteoporoz hastalığıdır. Her iki durumda da plak, protez veya çivi gibi enstrümanlar ile cerrahi tedavi uygulanmaktadır.
Osteoporoz (Kemik Erimesi) Bağlı Kalça Kırığı Tedavisi
Kemik erimesine bağlı kalça kırıklarının (femur boyun kırığı, intertrokanterik kırık) tedavisi hemen her zaman ameliyat ile yapılmaktadır. Ancak hastanın ameliyat sonrası yürüme potansiyeli yoksa yani zaten hasta, kırık oluşmadan öncede hiç yürüyemiyorsa (yatalaksa) o zaman ameliyatsız takip edilebilir. Kırık öncesinde yatalak olmayan biri ameliyat edilerek hemen ayağa kaldırılmalıdır.
Osteoporoz (Kemik Erimesi) Bağlı Kalça Kırığı Ameliyat Edilmezse Ne Olur?
Kemik erimesine bağlı kalça kırığı genellikle yaşlı hastalarda görülür. Bu kişilerin birçoğunda ek hastalıklar vardır. Kalça kırığını ameliyat etmemizin en önemi nedeni hastanın bir an önce ayağa kaldırılıp yürütülmesi ve ağrılarının geçmesidir. Kalça kırığı olan kişiler ameliyatı yapılıp en kısa sürede ayağa kaldırılmazsa yatak yarası, dolaşım problemleri, damar içinde pıhtı oluşması (tromboz), pıhtının beyin akciğer gibi organlara atması (emboli) gibi birçok problem gelişebilir.
Osteoporoz (Kemik Erimesi) Bağlı Kalça Kırığı Ameliyatı Riskleri
Kalça kırığı özellikle ileri yaşta ve kemik kalitesi kötü hastada ameliyat edilsede edilmesede birçok riski beraberinde getirir. Tüm ortopedik ameliyatlarda bulunan enfeksiyon riski bu hastalarda da vardır. Ameliyatta kemik kaynatma yolu tercih edilirse (kalça çivisi ameliyatı) kemik kaynamaması problemleri görülebilir. Kalça protezi yapılması tercih edilirse kalça çıkığı riski vardır. Bunlara ek olarak tüm bacak ameliyatlarından sonra gelişebilme ihtimali olan damar içi pıhtı gelişimi riski vardır. Tüm bu riskler göz önüne alındığında ameliyatsız takip etmenin riskleri çok daha yüksek oluğu için kalça kırıklarına ameliyat kesin olarak önerilmektedir.
Osteoporoz (Kemik Erimesi) Bağlı Kalça Kırığı Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Kalça kırığı geçiren hastalara ameliyattan önce başlanan kan sulandırıcı tedavi ameliyattan sonra mutlaka devam edilir. Ameliyat sonrası varis çorabı tedavisi önerilebilir. Hastaya ameliyat sonrası egzersizler gösterilir. Bu egzersizlere mutlaka taburculuk sonrası evde de devam etmesi istenir. Hasta ameliyat sonrası ayağa kaldırılır ve yürütülür. Yürümek bu hastaların daha hızlı toparlayabilmesi için önemlidir. Ameliyatın durumuna göre hastadan ameliyat olan taraf üzerine basmadan yürüteç yardımı ile yürümesi istenebilir. Kalça kırığı ameliyatı sonrası kişi günde en az 5-6 defa kalkıp ev içinde yürüyüş yapmalıdır. Kişi kendisine tam olarak güvenene kadar yanında refakatçi yardımı ile yürüyüş yapmalıdır.