Kalça Kireçlenmesi Neden Olur? Kalça Kireçlenmesi Tedavisi?

Kalça Kireçlenmesi (Koksartroz) Nedir?

Kalça Kireçlenmesi (Koksartroz) kalça eklem yüzeyini oluşturan kıkırdakların zaman içerisinde yıpranması, eklem yüzeylerinin bozulması denir.

Kalça eklemi femur başı (topuz kısmı) ve asetabulum (yuva kısmı) adı verilen kemiklerden oluşmaktadır. Bu kemiklerin üzeri kıkırdak ile kaplıdır, araları ise sinovial sıvı adı verilen kaygan bir sıvı ile kaplanmıştır. Bu sayede kalça eklem hareketleri, rahat ve pürüzsüz bir şekilde getirilir.

Kalça Kireçlenmesi (Koksartroz) Ameliyatı

Kalça kireçlenmesi gelişen hastalarda yapılması gereken ameliyat kalça protezidir. Protez ameliyatının ortopedi bilimindeki adı artroplasti ameliyatıdır.

Kalça protezi açık yapılan bir cerrahidir. Kireçlenmiş olan kalça eklem kıkırdakları temizlenerek femur başı ve asetabulum yuvasına protez eklem uygulanır.

Kalça protezi ameliyatı yaklaşık 1 saat sürer. Ameliyattan birkaç saat sonra hasta ayağa kaldırılır ve yürütülür. 2 veya 3 gün olacak şekilde hastane yatışı gerektiren bir ameliyattır.

Yaklaşık 15 gün destekle yürüyen hasta, yaklaşık 45. Günde aksamadan yürüyebilir hale gelebilmektedir.

Hastanın ev egzersizlerine uyumuna ve yaşına bağlı olarak ameliyat sonrası dönemde fizik tedavi seansları gerekebilir.

Kalça Kireçlenmesi Neden Olur?

Kalça kireçlenmesine neden olabilecek birçok neden bulunmaktadır. Bu nedenler temel olarak aşağıdaki gibi sıralanabilir;

• Yıllar içerisinde kalça eklem kıkırdaklarının yavaş yavaş aşınması (dejenerasyon),
• Kalça Çıkığı veya Kalça Yuva Yetmezliği,
• Femur Başı Çürümesi (Avasküler Nekroz)
• Femur ve yuvası arasında sürtünme, sıkışma (Femoroasetabular Sıkışma / FAS / FAI)
• Romatizmal Hastalıklar,
• Femur baş ve boyun kırıkları sonucu
• Kalça Eklem Enfeksiyonu,
• Kalça eklemine radyasyon alınması.

Kalça Kireçlenmesi (Koksartroz) Tedavisi

Kalça kireçlenmesi olmadan önce kalça koruyucu bir takım tedavi planları mevcuttur. Ancak kalça ekleminde kireçlenme gelişti ise, bu artık geri dönüşü olmayan bir durumdur. Bu hastalarda uygun tedavi yöntemi Kalça Protezidir.

Kalça protezi tüm tıbbın en başarılı olduğu ameliyatlardan bir tanesidir. Kalça kireçlenmesi olan hastaların ağrı ve hareket kısıtlılığı şikayetleri kalça protezi ameliyatı sonrası tamamen ortadan kalkmaktadır.

Kalça Kireçlenmesi Enjeksiyon Tedavisi

Kalça kireçlenmesi olan hastalarda enjeksiyon tedavilerinin faydaları oldukça kısıtlıdır. 

Femur başı çürümesi (avasküler nekroz) durumunda kök hücre tedavileri sıklıkla uygulanmaktadır. Bunun dışında kalça kireçlenmesinde faydalı olabilecek bir diğer enjeksiyon tedavisi ise kortizon uygulamasıdır.

PRP ve hyaluronik asit uygulamalarının kalça kireçlenmesi hastalığında tedavide yeri yoktur.

Kalça Kireçlenmesi Önlenebilir Mi? 

Kalça kireçlenmesine neden olan faktörler önceden ortaya konabilmesi halinde önlenebilecek bir hastalıktır.

Örneğin kireçlenme neden romatizmal bir hastalık ise, öncesinde gerekli romatolojik tedavi yapılabilir. Kalça kireçlenmesi femur başı çürümesi avasküler nekroz ise; femur başına canlandırma ve kök hücre uygulamaları, kireçlenmeyi engelleyebilir.

Yine kalça çevresi kırıkları erken zamanda uygun bir şekilde ameliyat edilirse, kalça kireçlenmesinin gelişmesi engellenebilir.

Kalça ekleminde sıkışma hastalığı (FAI veya FAS) olması durumunda artroskopik yöntemler ile sıkışma tedavi edilir ve kireçlenme önlenebilir.

Kalça ekleminde belirli bir derecede kireçlenme gelişmesi halinde ise, bu kalçanın tamamen normale dönmesi mümkün değildir.

Kalça Kireçlenmesi Şikayetleri Nelerdir?

Kalça kireçlenmesi olan hastada bir numaralı semptom ağrıdır. Aktivite esnasında olmakla beraber, dinlenme halinde hatta yatak içerisinde dönme hareketlerinde dahi ağrı görülebilmektedir.

Ağrı dışında en önemli ikinci semptom ise hareket ve fonksiyon kısıtlılığıdır. Kireçlenen kalça, sağlıklı bir eklem gibi hareket edemez. Bazı kalça hareketleri azalırken bazıları tamamen kaybolur. 

Kalça kireçlenmesi nedeni kalça çıkığı veya femur başı çürümesi ise, bu durumlarda da etkilenen bacakta kısalık görülebilmektedir.

Bunun dışında bel ağrısı, topallama, bacak boyu eşitsizliği ve kozmetik bozukluklar diğer sık rastlanan şikayetler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Kalça Kireçlenmesi Tanısı Nasıl Konur?

Kalça kireçlenmesi olan hasta; ağrı ve hareket kısıtlılığı şikayetleri ile ortopedi hekimine başvurur. Ortopedi hekimince yapılan ayrıntılı muayene sonrası hastada görülen kalça kireçlenmesi bulguları üzerine hekim tarafından bir takım görüntüleme tetkikleri istenir.

Görüntüleme açısından kalça kireçlenmesi için en değerli yöntem; x-ray röntgendir. Kalçanın genel durumu hakkında bilgi verir ve kesin tanının konulmasını sağlar.

Bunun dışında daha ayrıntılı inceleme ve ameliyat öncesi planlamaların yapılması adına; MR ve tomografi tetkikleri de istenebilir.