El başparmak kireçlenmesi olan hastalarda en sık görülen belirti ağrıdır. Ağrı sinsi olarak başlar, aktivite ile yıllar içinde daha kuvvetli hale gelir.
İçindekiler:
El Başparmak Eklem Kireçlenmesi Nedir?
Başparmak el ile ilgili fonksiyonlarda diğer parmaklara göre daha büyük bir işlev gördüğünden; başparmak hastalıkları ciddi sorunlar oluşturmaktadır. Elin birinci parmağı ile birinci tarak kemiğinin arasında bulunan eklemin kireçlenmesine başparmak kireçlenmesi denir. Başparmak kireçlenmesi tıp literatüründe; birinci karpometakarpal artroz olarak isimlendirilir.
Başparmak kireçlenmesi, insanda diz ve kalça eklemi kireçlenmesi ile birlikte en sık kireçlenme görülen eklemlerden birisidir. Başparmak tabanında görülen bu kireçlenme; sıkma, tutma, kavrama ve ince el hareketlerinin yapılmasını engelleyerek ciddi fonksiyon ve konfor kaybı oluşturur.
Başparmak kireçlenmesi sıklıkla kadınlarda ve ileri yaşlarda görülmekle birlikte; günümüzde mesleki durumlar ve teknolojik cihazların (cep telefonu vb.) kullanımının artması ile birlikte genç yaş grubunda da görülmeye başlamıştır.
El Başparmak Eklem Kireçlenmesi Nedenleri
Başparmak kireçlenmesinin en sık nedeni; küçük parmak hareketlerinin çok uzun süre boyunca tekrarlanmasıdır. Tekstil işçiliği, hobilerin yapılması, mesleki durumlar bunlara örnek olarak verilebilir. Bu durumlarda eklem yıllar içerisinde deformasyona uğrayarak kireçlenir.
Bunun dışında travma ve kırıklar, başparmak çevresi tendon yaralanmaları, metabolik hastalıklar ve romatizma hastalıkları (romatoid artrit gibi); sık görülen diğer nedenler olarak sayılabilir.
El Başparmak Eklem Kireçlenmesi Belirtileri
El başparmak eklem kireçlenmesi olan hastaların çok ilerlemiş olgularda dinlenme durumunda dahi ağrı görülebilir. Ağrı sonrası en sık görülen semptom ise fonksiyon kaybıdır. Ağrı ve eklem hareket açıklığının azalması sonucu; tutma, kavrama, çevirme ve el ile ilgili ince motor hareketlerin yapılmasında problemler görülür.
Kireçlenmenin ilerlemesi sonrası eklem çevresinde şişlik, şekil değişimi, çıkıntı ve deformite görülebilir. Son evre kireçlenmelerde ise eklem tamamen donar ve hareket fonksiyonu sıfırlanabilir.
El Başparmak Eklem Kireçlenmesi Tanısı
Başparmak çevresinde ağrı ve hareket kısıtlılığı bulunan hasta ortopedi hekimlerine başvurur. Burada yapılan ayrıntılı muayene sonrasında istenen röntgen ve MR tetkikleri ile beraber tanı kesinleştirilir.
El Başparmak Eklem Kireçlenmesi Tedavisi
Başparmak kireçlenmesi sonrası hastalık ileri aşamalarda dahi olsa öncelikler cerrahi dışı tedavi metotları uygulanır. Çünkü başparmak, diz gibi ciddi yük taşıyan bir eklem olmadığından hastalık, cerrahi dışı yöntemler ile tedavi edilebilir. İlk basamakta uygulanan cerrahi dışı tedavi yöntemlerinden istenilen yanıt alınamaması durumunda ise cerrahi tedavi planlanmaktadır.
Cerrahi Dışı Tedavi Yöntemleri:
- İlaç tedavisi
- Aktivite kısıtlaması
- Altta yatan ve hastalığa neden olan alışkanlıkların terkedilmesi
- Atel ve splint kullanımı
- Buz uygulamaları
- Kortizon ve diğer eklem enjeksiyonları
- Fizik tedavi uygulamaları, olarak sıralanabilir.
Cerrahi Tedavi Yöntemleri:
- LRTI ve başparmak dondurma ameliyatı, olarak sayılabilir.
El Başparmak Eklem Kireçlenmesi Ameliyatı
Başparmak kireçlenmesinde cerrahi tedavi seçenekleri; hastanın yaşına, hastalığın şiddetine ve hastanın beklentisine göre seçilmektedir.
- LRTI Ameliyatı: başparmak tabanında bulunan kireçlenmiş vaziyetteki trapezium kemiği çıkarılarak oluşan boşluğa tendon grefti konulmaktadır.
- Artrodez Ameliyatı: başparmak tabanında bulunan 1. Tarak kemiği ile trapezium kemiği birbirine kaynatılır ve kireçlenen alanlar temizlenir.
Başparmak kireçlenmesi operasyonlarında hasta ameliyattan bir gün sonra taburcu olabilir. İlk günler şiddetli olan ağrılar zamanla azalır. Hastalara yaklaşık 4-6 haftalık periyotlar kısa kol atel uygulanır. Atel uygulaması sonrası hasta sıkı takip edilir ve sonrasında fizik tedavi uygulamaları yapılır.
