Plantar fasiit tedavisinde ilk planda cerrahi dışı seçenekler değerlendirilir. Altta yatan nedene yönelik tedavi ve hayat tarzı değişikliğine başvurulur.
İçindekiler:
Plantar Fasiit Nedir?
Ayak tabanımızda bulunan en önemli yumuşak dokulardan bir tanesi, plantar fasya adı verilen yapıdır. Şok emme, yük aktarımı, ayak kemerinin korunması ve dengeli duruşa katkıda bulunma gibi çeşitli fonksiyonlara sahiptir. Plantar fasya adı verilen bu yapının iltihaplanması veya zedelenmesi sonrası görülen hastalığa Plantar Fasiit adı verilmektedir.
Plantar fasiit hastalığının halk arasındaki adı ise taban zarı iltihabıdır. Plantar fasiit uzun yıllar tedavisiz kalırsa; topuk dikeni (epin kalkanei) açısından risk faktörü oluşturur.
Plantar Fasiit Nedenleri
Plantar fasiit nedenleri olarak;
- Uzun süre ayakta durma,
- Düz tabanlı ayakkabı giyilmesi,
- Romatizmal hastalıklar,
- Mesleki olarak ayakların sürekli travmaya maruz kalması,
- Ayak deformite hastalıkları bulunması,
- Sporcularda tekrarlayan ayak tabanı mikro travmaları (koşu, zıplama, sert zeminde spor yapma vb.).
Plantar Fasiit Belirtileri
Plantar fasiit hastalığında en belirgin bulgusu ayak tabanında görülen ağrı ve yanmadır. Ağrı sıklıkla ayak ortasından başlar ve topukta yoğunlaşır. Hastalar sabah ilk adımlarda zorlanırlar.
Gün içerisinde ağrı zamanla azalma gösterebilir. Düz tabanlı, sert tabanlı ayakkabı giyilmesi, kilo alımı, sert zeminde yürüyüş ve spor yapılması belirtileri şiddetlendirir.
Plantar fasit uzun dönemde topuk kemiğinden epin isimli bir çıkıntı oluşturur buna topuk dikeni de denmektedir. Topuk dikeni, topuğun tabanında ve çevresinde ağrı ile kendisini gösterir.
Plantar Fasiit Tanısı
Plantar fasiit tanısında en önemli tanı kriteri fizik muayenedir. Yukarda belirtilen şikayetlerden herhangi birisi olan hasta; ortopedi hekimlerince muayene edilir muayene sonrasında tanı konulabilir. Bununla birlikte istenecek röntgende topuk dikeni (epin kalkanei) görülebilir. MR tetkikinde ise plantar fasya boyunca ödem ve iltihap (efüzyon) izlenir.
Plantar Fasiit Tedavisi
Plantar fasiit tedavisinde öncelikli olarak; kilo kaybı, yumuşak tabanlı ayakkabı giyilmesi, evde terlik giyilmesi, tabanlık kullanımı gibi bir dizi önlemler alınır.
Sonuç itibariyle bu bir iltihap (inflamasyon) olduğu için tedavide antienflamatuar tablet ve kremler reçete edilir.
Hastalara ek olarak buz konulması ve fizyoterapi (egzersiz) uygulamaları yaptırılır. Plantar fasit tüm bu önlemlere rağmen uzun sürebilir. Hastalar bu konuda bilgilendirilmelidir.
Cerrahi dışı tedavi seçeneklerinden fayda görmeyen hastalarda ameliyat seçeneği tercih edilir. Bu doğrultuda; plantar fasya gevşetme operasyonları (açık veya artroskopik) yapılmaktadır.
