
Sporcularda Omuz Ağrısı Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Özellikle baş üstü sporlardan voleybol, basketbol, hentbol başta olmak üzere birçok sportif aktivitede omuz yaralanmaları sıklıkla görülür. Spor yaralanmaları görülme sıkılığı yaşa, aktivite esnasında rekabet seviyesi, aktivite süresi ve cinsiyete göre değişir fakat en sıklıkla hentbol, tenis, voleybol, beyzbol, su sporları ve basketbolda görülür.
İçindekiler:
Sporcularda Omuz Ağrısı Nedenleri
Omuz eklemi köprücük (klavikula) kemiği, kürek (skapula) kemiği ve kol (humerus) kemiklerinin bir araya gelmesi ile oluşan bir eklemdir. Kadeh şeklinde bir yapısı vardır. Kürek kemiğine ait glenoid kadehin küçük yeri olup kol kemiğine ait topuz ise kadehin geniş kısmıdır. Kadeh şeklindeki yapısı nedeniyle geniş bir hareket kabiliyetine sahiptir. Sferoidal yapıda olup vücudun en yüksek hareket kabiliyetine sahip eklemi olup tüm yön ve eksenlerde hareket edebilir. Tabii ki bu kadar hareket kabiliyeti bazı yaralanma risklerine yatkınlığı beraberinde getirmektedir. Eklem arası kayganlığı ve derinliği artıran dizdeki menisküs gibi omuzda da labrum denilen doku vardır. Omuz eklem kapsülü ve onu çevreleyen iç kaslardan rotator manşet kasları var iken dış kaslarda deltoid kası olup oldukça karmaşık bir anatomisi vardır.
Bu yaralanmaların akut veya kronik olabilir. Ani ve yüksek enerjili bir travma sonrası gelişebileceği gibi kronik olarak sık ve tekrarlayıcı hareketlerin uzun sürmesi, eklem ve kaslara tekrarlayıcı stres binmesi sonucu yavaş olarak da görülebilir. En sık görülen problemler;
- Rotator Manşet Yırtığı
- Omuz Sıkışma Sendromu
- Labrum Yırtıkları
- SLAP Yırtıkları
- Omuz Çıkığı
- Akromio-Klaviküler Eklem Yaralanmaları
- Biceps Tendon İltihabı
- Biseps Tendon Kopması
- Subakromial Bursit
- Kırıklar
Sporcularda Omuz Ağrısı Belirtileri
Omuz problemine göre değişir. Fakat sıklıkla;
- Ağrı: Özellikle baş üstü aktivitelerde olur. Geceleri uykudan uyandırabilir.
- Omuz Hareketlerinde Kısıtlılık: Özellikle kolu yukarı kaldırma ve dışa çevirme kısıtlanır. Eklemde sertlik gelişebilir.
- Omuz Kaslarında Güç Kaybı
- Omuzda Atlama ve Klik Sesleri: Özellikle SLAP lezyonlarında.
- Omuz Ekleminde Sürtünme ve Krepitasyon, Gıcırdama Sesi: Omuz sıkışma ve kas yırtıklarında sürtünme sesleri olabilir.
- Omuz Ekleminde Gevşeklik ve Çıkma Hissi
- Omuz Ekleminde Ödem veya Şişlik
- Sinir Yaralanma Durumunda Kollarda Uyuşma ve Karıncalanma
Sporcularda Omuz Ağrısı Tanısı
Hastalığın hikâyesi ve fizik muayene çok önemlidir. Fakat radyolojik olarak;
- Röntgen: Özellikle kemikler bir bütün olarak değerlendirilir.
- MR: En önemli tanı aracıdır. Tüm yumuşak dokular detaylı taranır.
- Tomografi: Kemik yapılar daha detaylı değerlendirilir.
- USG: MR çekilemediği durumda bir alternatif olarak istenebilir.
Sporcularda Omuz Ağrısı Tedavisi
Birçok hastada başlangıç tedavisi ameliyat dışı yöntemlerdir. Bunlar;
- Dinlendirme, istirahat ve aktivite değişikliği.
- Buz uygulaması.
- İlaç tedavisi özellikle NSAİİ dediğimiz ödem ve inflamasyon azaltan ilaçlardır.
- Fizik tedavi ile kas güçlendirme, germe ve eklem hareket açıklığı egzersizleri planlanabilir. Fakat hastalığa ve hastaya özel bir program oluşturulur.
- Bazı sporcularda çalışma veya pozisyon değişikliği çalışması yapılabilir.
- Atel, ortez veya breys kullanma.
- Lokal olarak kortizon, PRP, HA asit gibi eklem içi veya kas içi enjeksiyon türlerini uygulama.
Sporcularda Omuz Ağrısı Ameliyatları
Bazı sporcu omuz ağrı yada problemleri için ameliyat tedavisi kaçınılmazdır. Ameliyatlar genellikle kapalı artroskopik yöntem ile yapılır. Bu yöntemde omuz eklemine bir kamera birde küçük el aletleri ile girilir. Açık cerrahiye göre iyileşme süresi kısadır. Omuz problemine göre uygulanacak olan cerrahi tür değişir. Sporcularda yapılan başlıca kapalı omuz ameliyatları şunlarıdır;
- Bankart Tamiri
- SLAP Tamiri
- Rotator Manşet Tamiri
- Subakromial Dekompresyon
- Subkaromial Bursektomi
- Akromioplasti
- Biseps Tenotomi
- Biseps Tenodez
- Kapsül Plikasyonu
- Akromioklaviküler Eklem Rezeksiyonu